Özet

Özet

Dünyada ergen sigara içme prevalansı % 15-60 arasında olup; erişkinlerin % 80’i 18 yaşından önce sigaraya başlamaktadır. “Sigarasız toplum” hedefine ulaşmada sigaraya başlamanın önlenmesi anahtar rol oynamaktadır. Bu çalışmada, halkın büyük çoğunluğunun sigara üretimiyle uğraştığı Samsun ili Tekkeköy ilçesindeki ilköğretim öğrencilerinde (6., 7. ve 8. sınıflar) sigara içme prevalansı ve etkileyen faktörleri belirlemek amaçlanmıştır. İkibinbeş yılı Nisan ayında ilçedeki 1666 ilköğretim öğrencisine sigara içme, etkileyen faktörler ve sigara içmenin etkileri konusundaki bilgi düzeyleri ile ilgili soruları içeren anket formu uygulanmış; bulguların karşılaştırılmasında bağımsız gruplarda t testi, ki-kare testi ve lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Yaş ortalaması 13.2 ± 1.0 yıl olan öğrencilerin %48.3’ü kız, %51.7 ’si erkek olup; sigaraya başlama yaşı 9.5 ± 3.0 yıl olarak saptanmıştır. Sigara içme prevalansı %11.8 olarak bulunmuş ve sigara içme oranlarının yaş yükseldikçe arttığı belirlenmiştir (p<0.0001). Tek değişkenli analiz sonucunda erkek öğrencilerin (%17.7) kızlara (%5.7) göre (p<0.0001); sigara içen öğrencilerin annesinin, yakın arkadaşlarının ve aynı evde yaşadıkları kişilerin de içmeyenlere göre daha yüksek oranda sigara içtikleri bulunmuştur (p<0.01, p<0.0001, p<0.05). Sigara içmeyen öğrenciler, sigara içenlere göre daha fazla oranda sigaranın sağlığa zararlı olduğunu belirtmişlerdir (p<0.05). Lojistik regresyon analizi sonucunda da cinsiyet (Erkek: OR=2.77, GA=1.86- 4.12); yaş grubu (Ondört yaş ve üstü: OR=2.21, GA=1.37-3.55), yakın arkadaşın (OR=3.24, GA=2.07- 5.08) ve annenin sigara içmesi (OR=1.84, GA=1.20- 2.83) ile öğrencinin sigara içme sıklığı arasında anlamlı ilişki bulundu. Sonuç olarak, sigara içme alışkanlığında aile bireyleri ve yakın arkadaşların rolü olduğu belirlenmiş olup; bu konuda risk grubu olan ilköğretim öğrencilerine yapılacak eğitsel çalışmaların aile, okul ve sosyal aktivite alanlarını içermesi gerektiği kanısına varılmıştır.